4 Nisan 2019 In Boğaz, Genel By admin

Oral Aft (Ağız Yarası)

Oral Aft (Ağız Yarası)

“Aft” terimi ülser anlamına gelmektedir ve “oral aft” is ağız mukozasında
ülserasyon anlamında kullanılmaktadır. “Stomatit” terimi ise mukoza
inflamasyonu anlamında kullanılmaktadır ve “aftöz stomatit” terimi de ağız mukozasında inflamasyon anlamında kullanılmaktadır. Genellikle “aftöz ülser”, “oral aft” ve “aftöz stomatit” birbirlerinin yerine kullanılmaktadır. Klinik olarak ağrılı, birbirinden ayrık, beyaz lezyonlardır. Bu lezyonların “ülser” olarak adlandırılması abartılı olacağından “aftöz stomatit” olarak
adlandırılmalarının daha doğru olduğu savunulmaktadır. Tekrarlayan
aftöz stomatit ağız ile ilgili en yaygın hastalıklardan biridir. 100 kişinin 10 tanesinde bulunur, kadınlarda daha sık görülür ve hastaların %30-40’ ında aile öyküsü bulunmaktadır.

Aftöz Ülser Sınıflandırılması

Aftöz ülserler lezyonun çapına özelliklerine göre 3′ e ayrılırlar:

Minör Aftöz Lezyonlar (%80)

Lezyon boyutu 3-10 mm arasındadır. En sık görülen aftöz ülser türüdür. Beyaz, grimsi, oldukça ağrılı lezyonlar olarak ortaya çıkarlar. Genellikle 7-10 gn içerisinde içerisinde iyileşirler.

Majör Aftöz Lezyonlar (%12)

Minör ülserasyonlarla aynı görünüme sahip, ancak çapı 10 mm'den büyük ve daha ağrılı lezyonlardır. Genellikle iyileşme 1 aydan uzun sürer, iyileşme alanında iz bırakabilirler. Dil, dudaklar, yanaklar ve nadiren de uvula üzerinde ortaya çıkabilirler.

Herpetiform Aftöz Lezyonlar (%8)

Lezyonların çapı 0.5-3 mm arasında değişir, sayıları 5-100 arasında değişen, küme şeklindedirler. Genellikle ileri yaş hastalarda görülürler ve 1-2 hafta içerisinde skar bırakmadan iyileşirler. Bu lezyonlar Herpes virüsü enfeksiyonu ile ilişkili değildir.

Belirtiler ve Bulgular

Aftöz ülserler her yaştan insanı etkileyebilir. Erkeklere göre kadınlarda daha fazla görülmektedir. En sık aftöz ülserler yanaklar, dil, dudak ve ağzın üst kısmında görülür. Lezyonun ilk başladığı alanlarda genellikle karıncalanma veya yanma hissi ortaya çıkar. Birkaç gün içinde, genellikle kırmızı bir nokta veya kabartıdan sonra bir açık ülser şeklinde lezyon ortaya çıkar. Aftöz ülserler, inflame kırmızı sınırla çevrili, beyaz veya sarı oval lezyonlar olarak görünür. Bazen lezyon etrafında beyaz bir daire ya da halo görülebilir. Ağrılı ülserlere çene altındaki lenf bezlerinin ağrılı şişlikleri de eşlik edebilir; başka bir belirtisi de ateştir.Diş etleri üzerinde bir yara dişlerde rahatsızlık veya ağrı eşlik edebilir.

Oral Aft Nedenleri

Aftöz ülserlerin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak narenciye (örneğin, portakal ve limon) tüketilmesi, fiziksel travma, uyku eksikliği, ani kilo kaybı, gıda alerjileri, bağışıklık sistemi reaksiyonları, B12 vitamini eksikliği,
çinko, demir eksikliği ve folik asit eksikliği, bazı kemoterapi ilaçlarının kullanımı aftöz ülser oluşumuna neden olabilir.Sodyum lauril sülfat içeren diş macunlarının kullanılmasının da aftöz lezyon riskini arttırdığına
yönelik yayınlar mevcuttur.Bunlarla birlikte, vücut direncini etkileyebilen tüm sistemik bozukluklar tekrarlayan aftöz stomatite neden olabilir. Bu durumlar:

– Behçet sendromu
– Çölyak hastalığı
– Siklik nötropeni
– Beslenme yetersizlikleri
– IgA eksikliği
– Bağışıklık sistemini etkileyen HIV enfeksiyonu</p>
– İnflamatuar barsak hastalığı
– MAGIC sendromu (Behçet hastalığı bulgularının tekrarlayıcı kıkırdak dokusu iltihapları ile birlikte görüldüğü hastalık)
– (periyodik ateş, aftöz stomatit, farenjit ve servikal lenfadenopati bulgularından oluşan hastalık)
– Reiter hastalığı
– Sweet sendromu
– Ulcus Vulvae Acutum

Ağız mukozasına travma olması en yaygın tetikleyici faktördü ve başlıca travma nedenleri: diş fırçası sıyrıkları, keskin veya aşındırıcı gıdaların (örneğin ekmek veya patates cipsi) yenmesi, yanlışlıkla ısırma, keskin köpek dişleri ile ya da kırık diş ile ısırma aftöz ülserlere neden olabilir. Kimyasal irritanlar veya termal yaralanma gibi diğer faktörler de ülser
oluşumuna yol açabilir. Aftöz lezyonlar Behçet Hastalığı’ nın önemli bulguları arasındandır.

Oral Aft İçin Önlemler

Aşağıdaki önlemler oral aft sıklığını azaltabilir:

– Alkolsüz ağız gargaralarının düzenli kullanımı
– Sodyum dodesil sülfat (bazen sodyum lauril sülfat adlandırılır ya da SLS ve SDS gibi kısaltmalar da yazabilir) içeren diş macunlarının kullanımından kaçınılması
– Ağız içerisinde diş ile ilgili hastalıkalra yönelik tedavilerin uygulanması ve düzenli ağız bakımının yapılması
– Baharatlı, aşırı tuzlu, asitli, keskin kenarlı ve aşırı sıcak gıdaların tüketilmesinden kaçınılması
– Vücut direncini arttıracak şekilde, düzenli uyku, düzenli beslenme.
– Çinko kullanılması (tartışmalı)

Oral Aft Tedavisi

Oral aft için ağız aft üzerine uygulanan gargara, antiseptik solüsyonlar, ağızdan ağrı kesici ilaçlar ve vitamin – mineral içeren ilaçlar kullanılabilmektedir. Antimikrobiyal gargaraların kullanılması tartışmalıdır. Synı şekilde lokal anestezik içeren ilaçların sadece hastanın yaşam kalitesini arttırmaya yönelik olduğu düşünülmektedir. Bunların dışında aftöz ülserlere yönelik gümüş nitrat uygulanması ve kortizonlu ilaç
uygulaması şeklinde tedavi seçenekleri de mevcuttur.

No Comments

Your email address will not be published.