Geniz Akıntısı (Burun Gerisine Akıntı – Postnazal Akıntı)
Normalde burun içerisini döşeyen mukozal epitelin salgılanan salgı (mukus) arkaya doğru ilerleyerek uzaklaştırılır ve yenisi yeniden üretilir.
Günlük yaklaşık 1-2 litre mukus üretilir ve farkında olmadan arkaya doğru ilerletilerek yutulur. Bu normalde, vücudun doğal savunma mekanizmalarından biridir. Burun yoluyla alınan hava içerisinde bulunan bakteri, virüs ve yabancı partiküller burun etleri üzerindeki mukus örtüsü tarafından yakalanır ve geriye doğru ilerletilerek yok edilmeleri sağlanır. Bunun dışında mukus, burnun temiz ve nemli tutulmasını, solunan havanın nemlendirilmesini de sağlar. Bazı faktörler nedeniyle, normalden daha fazla mukus üretilebilir ya da mukus normalden daha koyu kıvamlı hake gelebilir. Bu aşırı miktardaki mukus boğazın arka tarafında birikmeye başladığında, “geniz akıntısı” ya da “postnazal akıntı” semptomu ortaya
çıkmaktadır.
Geniz Akıntısı Nedenleri
Mukus salgısının arttığı durumlar (ince mukusa neden olan durumlar
– soğuk algınlığı veya grip gibi enfeksiyonlar
– allerjenler
– vazomotor rinit (soğuk- sıcak değişikliklerinde burun salgısı artar)
– hormonal bozukluklar
– septum deviasyonu baharatlı
yiyeceklerin tüketilmesi
– bazı ilaçların kullanımı
– sigara kullanımı
Mukusun kıvamında artışa neden olan durumlar
– kuru hava solunması (klima ve ısıtıcıların bulunduğu ortam havası gibi)
– sinüs enfeksiyonları
– gıda alerjileri
Geniz Akıntısı İle Birlikte Görülebilecek Belirtiler
Postnazal akıntı, aşağıya doğru hareket ettikçe öksürük, ses kısıklığı ve boğazda gıcık hissi gibi şikayetler de beraberinde görülebilmektedir. Enfeksiyonlar bu şekilde yukarıdan aşağıya doğru yayılabilir. Öksürük yutak ve gırtlak bölgesindeki öksürük reseptörlerinin aknıt tarafından
mekanik uyarılması sonucu ortaya çıkmaktadır
– Öksürük
– Yutkunurken takılma hissi olması
– Burun akıntısı
– Sık tükürme
– Boğazda gıcık hissi
– Boğazın arkasında yanma hissi
– Seste kabalaşma ya da çatallı ses
– Nefes darlığı
– Burun tıkanıklığı
– Kronik boğaz ağrısı
– Ağız kokusu (kötü nefes)
– Orofaringeal mukozanın kaldırım taşı (cobblestone) görünümü
– Yorgunluk
– Bulantı
– Kusma
Geniz Akıntısı Olduğunda Yapılması Gerekenler
Geniz akıntısının tedavisi, nedene göre yapılmaktadır. Alerjik hastalıklara yönelik tedaviler ve önlemler, üst solunu yolu enfeksiyonları için
tedavilerin yanında önlem olarak aşağıdakilerin de yapılması faydalı
olacaktır
Burun içerisinin tuzlu sularla yıkanması
Konu ile ilgili bilgiyi “Burnun Tuzlu Sularla Lavajı Nasıl Yapılır?” linkinde bulabilirsiniz
Buhar Banyosu Yapılması
Özellikle mentol, okaliptüs içeren buğuseptil, vicks gibi ürünlerden kaynar suyun içerisine konulduktan sonra 10-15 dk ağız içerisine ve burun içerisine buharın solunum yoluyla girmesi, mukus hareketini hızlandırdığı gibi üst solunum yollarının temizlenmesini de kolaylaştırabilir. Papatya buharı da yine solunum yollarının temizlenmesini kolaylaştırabilir. Şiddetli astım krizleri olan hastalarda bitkisel buhar banyoları sakıncalı olabilir.
Ağızdan Sıvı Alınımının Arttırılması
Su içilerek ya da sulu meyve ve sebzelerin tüketilerek mukusun daha ince ve sulu üretilmesi sağlanabilir.
Hayvan tüyü, polen, toz, vs gibi alerjenlerden ve sigara dumanından kaçınma
Bu önlem özellikle mukus üretiminin azaltılmasını arttırabilir.
Baharatlı yiyeceklerin tüketilmesinden kaçınılması
(geniz akıntısı olan hastalarda süt ürünlerinin de tüketilmesinin sakıncalı
olabileceği yazıyor ancak destekleyici kaynak sayısı yeterli değil)Geniz akıntısı ciddi bir durum değildir, ama özellikle çocuklar için sinir bozucu
olabilir. Yukarıdaki önlemleri takiben birkaç gün içerisinde geniz akıntısı şikayetini genellikle ortadan kalkar. Eğer 10 gün sonra iyileşme belirtisi yoksa bir kulak burun boğaz uzmanına danışılmalıdır.
No Comments