Orta Kulak İltihabı (Akut Otitis Media)

Orta Kulak İltihabı (Akut Otitis Media)

Otitis media (orta kulak iltihabı) iç kulak ve dış kulak arasındaki kulak
bölümü olan orta kulağın inflamasyonu ya da enfeksiyonu anlamında
kullanılmaktadır. Orta kulak iltihabı 3 haftadan kısa sürdüğünde “akut”,
3 hafta ile 3 ay arasında sürdüğünde “subakut” ve 3 aydan uzun msürdüğünde “kronik” olarak isimlendirilmektedir. Orta kulak iltihabı en sık 2-6 yaş arası çocuklarda görülür. “Akut otitis media ya da AOM”, akut orta kulağı anlamında kullanılmaktadır. “Mirenjit” kelimesi de kulak zarı iltihabı anlamındadır ve kimi zaman AOM yerine kullanılmaktadır.

Orta Kulak İltihabının Belirtileri

Akut otitis mediada, kulak zarındaki enfeksiyonun yanında, zarın arkasında iltihap birikmeye başladıkça belirti ve bulgular da ortaya çıkmaya başlar. Bu bulgular:

– İşitme kaybı
– Kulakta basınç hissi
– Ateş ve halsizlik gibi enfeksiyon belirtileri

İltihabın kulak zarını dışarıya doğru kulak zarını patlatarak çıktığı durumlarda, ağrı ve basınç hissi iltihabi akıntının kulak kanalı içerisine boşalmasıyla ortadan kalkabilir. Sağlıklı bir kişide, akut otitis media basit bir durum gibi görülebilir ve kulak zarı delinse bile; su kaçırılmadığında ve
uygun tedavi verildiğinde hemen her zaman iyileşir. Uygun tedavi verilmeyen ve dikkat edilmeyen olgularda, kulak zarı delik kalarak 3 aydan uzun süren kronik orta kulak iltihabına dönüşebilir. Bu hastalık kötü östaki tüpü fonksiyonunu olan kişilerde çok daha yaygındır.

Kulak Tüpü Olan Hastalarda Orta Kulak İltihabının Bazı Belirtileri Görülmeyebilir!

Kulak ventilasyon tüpü takılmış olan hastalarda, orta kulak ile dış kulak
arasında suni bir havalandırma yolu oluşturulmuş olmaktadır. Bu nedenle, orta kulak iltihabındaki sıvı birikimi, kulak dolgunluğu ve basınç hissi kulak tüpü olan hastalarda görülmeyebilir. Aynı şekilde, orta kulaktan dış kulak yoluna doğru iltihabi akıntı boşalacağından ateş yükselmesi ve giderek artan ağrı da görülmeyebilir. Birçok hasta, sadece grip olduktan bir kaç gün sonra kulakta akıntı oldu gibi basit bir şekilde orta kulak iltihabını tanımlamaktadır. Yandaki fotoğrafta, kulak tüpünden dış kulak yoluna doğru boşalan iltihabi kanlı akıntı görülmektedir. Böyle bir durumda bir kbb uzmanına başvurulması gerekmektedir. Akıntısnın uzun sürmesi ve
kulak zarında zedelenme nedeniyle tüpün yerinden çıkabilme riski bulunmaktadır.

Orta Kulak İltihabına Neden Olan Mikroplar

Yukarıdaki fotoğrafta, sağ kulak ağrısı ile gelen hastanın, sağ kulak zarında yeni başlayan orta kulak enfeksiyonu görülürken; sol kulak zarının normal olduğu görülmektedir.Orta kulak iltihabına viral, bakteriyel veya mantar patojenleri neden olabilir.En sık görülen bakteriyel patojen Streptococcus pneumoniae’ dir. Diğerleri Pseudomonas aeruginosa, tiplendirilemeyen Haemophilus influenzae ve Moraxella catarrhalis’ tir. Büyük ergen ve genç yetişkinler arasında, bakteriyel etken Hemofilus influenza’ dır. Başta Solunum Yolları Sinsisyal Virüsü (RSV) gibi virüsler ve soğuk algınlığına
neden olan diğer virüsler da üst solunum yolu epitel hücrelerinin normal savunma bariyerlerine zarar vererek orta kulak iltihabına neden olabilir.

Orta Kulak İltihabı Nasıl Ortaya Çıkar?

Orta kulak iltihabında suçlanan en büyük faktör, orta kulağın havalanması ve temizliğinden sorumlu olan östaki tüpünün doğru çalışmamasıdır (östaki disfonksiyonu). Östaki borusu etrafındaki lenfoid dokuların üst solunum yolu enfeksiyonu veya alerji nedeniyle şişer. Östaki borusu kapanır.Orta kulaktaki hava mevcut yavaş yavaş çevre dokular içine emilir. A güçlü bir negatif basınç orta kulakta bir vakum oluşturur ve sonunda vakum çevre dokulardan sıvı orta kulakta biriken bir noktaya ulaşır. Sıvı
enfekte olabilir. Bu koşullarda, yani kulak zarı (zarı) arkasında hareketsiz sıvı çoğalmasını olduğunda bakteriler üreyebilir. Benzer şekilde geniz bölgesinden östaki tüpüne doğru bakteriyel içeriğin geriye doğru kaçması da suçlanabilmektedir.

Orta Kulak İltihabı İçin Önlemler

Konjuge pnömokok aşıları akut otitis media sıklığını bebeklik çağında azaltmaktadır. Kalabalık ortamlardan, sigara dumanından kaçınma, alerjinin ve üst solunum yolu enfeksiyonlarının doğru ve zamanında tedavisi, vücut direncini artıracak şekilde doğru beslenme ve düzenli hayat faydalı olabilir. Çocuklarda en sık faktörler kreş ortamında bulunma ve sigara dumanına maruziyettir.

Orta Kulak İltihabı Tedavisi

Orta kulak iltihabının semptomatik tedavisinde, oral ibuprofen ve parasetamol (asetaminofen) içeren ilaçlar önerilmektedir. Güncel yayınlarda dekonjestanlar ve antihistaminikler, yan etkiler açısından endişeler bulunması nedeniyle tavsiye edilmemektedir. Bununla birlikte alerji atağı ile birlikte orta kulak iltihabı olması durumunda kullanılabilirler. Yandaki fotoğrafta orta kulak iltihabı tedavisi verilen hastanın 2 gün sonra kulak zarındaki damarlanma artışının azaldığı ancak zarın arkasındaki sıvının halen iltihabi renkte olduğu ve üst kısımda
içeride hava kabarcığının olduğu görülmeketedir. Antibiyotik tedavisi ile ilgili karşıt görüşler bulunmaktadır. Antibiyotik tedavisinin karşı kulakta
enfeksiyon olasılığını düşürebildiği, komplikasyon riskini azalttığı ve iyileşme süresini kısalttığı savunulurken; antibiyotikere bağlı ishal, cilt döküntüleri gibi yan etkiler olabileceği, çoğunlukla antibiyotiksiz de düzelebileceği savunulmaktadır. Ülkemizde ayaktan tedavi edilen bu hastaların yakın takibi ve günlük izlemi kolay olmadığından, iyileşme sürelerini ve komplikasyon olasılığını azalttığı düşünülen antibiyotikler tedavide kullanılmaktadır. Ağızdan verilen antibiyotik tedavisinin yanında, direk kulak yoluna uygulanan antibiyotikli kulak damlaları da kullanılabilmektedir.

Akut Otitis Media Komplikasyonları

Akut bakteriyel otitis medialı hastalarda, hem çocuklar hem de ebeveynler için uykusuz gecelere neden olabilen ağrı görülebilir. Kulak zarı delinmeleri, mastoidit ve / veya menenjit, beyin absesi ve hatta ölüme neden olabilen kafa içerisine enfeksiyonun yayılması görülebilir. Yüksek ateş oluşabilir ve febril nöbetler ortaya çıkabilir. Uygun antibiyotik çoğu böyle komplikasyonları önler.

Orta Kulak İltihabı İşitme Kaybına Neden Olabilir mi?

Akut otitis media hastalığında orta kulakta ve kulak zarındaki enfeksiyon, orta kulak kemikçiklerindeki zedelenmeye, ç kulak hasarına ya da menenjit, beyin iltihabına bağlı kalıcı işitme kayıpları görülebilir. Çocukluk çağında görülen orta kulak iltihabı ataklarından sonra, uygun tedavi edilen ve kbb uzmanı tarafından takip edilen hastalarda bağlı kalıcı işitme kaybı
görülmesi çok nadirdir.

Büllöz Mirenjit Nedir?

Dış kulak yolu ya da kulak zarının virüs benzeri mikrop olan “Mycoplasma pneumoniae” tarafından enfeksiyonu sonucu, kulak zarı ve bazen de dış kulak yolunda kanlı veya seröz sıvı ile dolu büllerin görüldüğü, çok ağrılı bir orta kulak iltihabı türüdür. Tedavide, büllerin steril iğine ilepatlatılması, antibiyotikli damla tedavisi, ağızdan Ampisilin, trimetoprim sulfametoksazol veya eritromisin içeren antibiyotiklerin kullanılması önerilmektedir.