Küçük Dil Neden Uzar?

Küçük Dil Neden Uzar?

Küçük dil (uvula), bademciklerimizin arasında, yumuşak damağın alt kısmında, orta hatta bulunan mukoza, yumuşak doku ve kastan oluşan bir yapıdır.

Küçük dilin görevleri şu şekilde sıralanabilir:

. Yemeklerin geniz bölgesine kaçmasının engellenmesi

. Arkadan geken, burun ve sinüs yollarının sekresyonlarının, nefes borusu yerine yemek borusuna yönlendirilmesi

. Ses rezonansına katkı sağlama (küçük dil konuşmada, dilimiz kadar öneme sahip değildir)

Küçük dil ağızdan geçen gıdalara temas etmektedir, yani sıcak ve doku gevşemesini arttırabilecek ürünler küçük dilin zamanla uzamasını sağlayabilir. Ayrı bir kavram olarak da; çeşitli allerjik reaksiyonlar ve enfeksiyonlar da ani başlangıçlı küçük dil şişmesine neden olabilir.

Aşağıda resimler üzerinde küçük dil uzaması nedenlerini anlatmak isterim.

Küçük Dil Uzaması Belirtileri

Küçük dil uzaması olan hastalarda, aşağıdaki belirtiler görülebilir:

. Boğazda takılma hissi
. Horlama ve uyku apnesi
. Öksürük
. Gündüz uykululuğu
. Uyku kalitesinde azalma

Küçük dil uzaması ya da küçük dil üzerinde mukozal fleplerin olması, nedeni bilinmeyen öksürük şikayeti olan hastalada, altta yatan neden olabilmektedir (kaynak: Long uvula: an unusual cause of chronic cough ). Konu ile ilgili yurtdışından bir hekim arkadaşımla yayınladığımız yayın linki >> Pediculated Mucosal Flap of the Uvula: an Unusual Cause …

Horlama – Kronik Vibratuar Travma Nasıl Küçük Dil Uzamasına Neden Olur?

Küçük dil bademciklerin arasında ve yumuşak damağın en alt kısmında bulunmaktadır. Horlama şikayeti aslında üst hava yollarının nefes alırken vibratuar titreşimi sonucu çıkmaktadır ve bu titreşim travması zamanla küçük dil ve yumuşak damakta sarkmaya neden olmaktadır. Küçük dil uzadıkça, horlama sesi artar ve aslında, olay kısır döngüye girer (küçük dil uzadıkça vibratuar titreşim sesi artar, aynı anda hava yolu darlığı ve yorgun uyanma gibi şikayetler de artar). Yukarıdaki fotoğraflardan 1. ve 3. sü, horlama ve uykuda solunum durması (10 saniyeden fazla olanı “apne” olarak adlandırılmaktadır) şikayetleri olan iki ayrı çocuk hastaya aittir. İri bademciklerin arasında sıkışan küçük dillerin özellikle uç kısmındaki ödem dikkat çekicidir. Yine geniz eti ya da burun eti büyümesi gibi nedenlere bağlı olarak, ağız açık uyuma da; gırtlağı ve diğer hava deliğini açan kasların çalışmasını engellediği gibi; boğazda kuruma ve tahrişi de arttırarak küçük dil sarkmasını kolaylaştırabilir.  Ortadaki fotoğraf ise erişkin ve horlama şikayeti olan bir hastaya aittir ve yine küçük dilin uç kımısındaki ödem dikkat çekicidir. Genellikle sabah kalkıldığında küçük dildeki ödem en fazladır. Çocuk hastalarda, bademcik + geniz eti ameliyatı genellikle tedavi için yeterlidir ve zamanla küçük dilin yeniden yukarıya doğru toparlandığı gözlemlenebilir. Erişkin hastalarda, birden fazla hava yolu darlığı olabilmesi, alkol kullanımı, sedanter hayat tarzı, sigara kullanımı, düzensiz uyku, kas gevşetici ilaç ya da psikiyatrik ilaç kullanılması gibi faktörleri tedaviyi zorlaştırmaktadır.

Alkol Kullanılması, Neden Küçük Dil Sarkmasına Neden Olur?

Küçük dil yenilen ve içilen ürünlere direk temas ettiği gibi; kendisi kas dokusu da içerdiğinden kan yoluyla doku gevşemesini arttıran ilaç ve ürünlerden de etkilenmektedir. Yani alkol ve sıcak ürünler direk olarak küçük dile temas ettikleri gibi; alkol kullanılması doku gevşemesini de arttırığından küçük dilin sarkmasını kolaylaştırabilir (kaynak: Causes of Swollen Uvula After Having Alcohol ). Kronik kullanım durumunda, gevşeyen küçük dil üzerindeki vibratuar horlama travması artar ve zaman içerisinde küçük dil yer çekiminin etkisiyle aşağıya doğru uzar. Alkol kullanımının sonlandırılması, kas gevşetici ilaçlardan uzak durulması, düzenli yürüyüş, koşu ya da yüzme gibi sporların yapılması ve düzenli hayat küçük dil büyümesini engelleyebilir.

Sigara Kullanılması, Nasıl Küçük Dil Sarkmasına Neden Olur?

Sigara içildiğinde, sıcak dumalı hava direk olarak küçük dil ve yumuşak damak üzerine vakumlanarak çarptırılmaktadır. Yemek yapılırken, etin sıcak suya atıldığında, önce gevşeyerek şiştiği ve daha sonra piştiği görülebilir. Aynı mekanizma ile, küçük dil aslında, sigara içilirken tekrar tekrar pişirilmektedir. Üzerine alkol kullanımı, düzensiz hayat, kas gevşetici ilaç kullanımı gibi ilave bir faktör de eklenirse küçük dil uzaması hızlanır. Yukarıda, bademcikleri alınmasına rağmen sigara içildiğinden küçük dilde uzama orataya çıkan hastanın boğaz muayenesi fotoğrafı görülmektedir. Sol tarafta, lateral farengeal band denilen, lenfoid yapının büyüdüğü ve kızardığı (kronik farenjit belirtisi – lateral farenjit) görülmektedir (kaynak: Inflammation of the Uvula ).

Yine sigara ve başka faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilen tekrarlayan enfeksiyonlar ve aftlar da küçük dil uzamasına neden olabilir (kaynak: Swollen Uvula – Causes, Symptoms, Treatment, Surgery …

Yaşlılık, Küçük Dil Uzaması İçin Ayrı Bir Nedendir!

Vücudumuzdaki, hemen hemen tüm dokular zamanla yere doğru yönelmektedir. Bunun tek nedeni, doku atrofisi ya da dokulardaki elastisite kaybı değildir. Kas kitlesi ya da kas tonusu kaybının yanında, küçük dilin onca zaman boyunca sıcak sigara dumanına temas etmiş olması,  alkol  kullanılmış olması ve kas gevşetici ürünlere temas gibi tekrarlayan birçok faktöre bağlı olarak, yaşlılıkta küçük dil uzaması görülebilir. Geçmişinde, sigara kullanmamış, horlamamış, alkol kullanmamış, spor yapmış, kas gevşetici kullanmamış, akdeniz tarzı beslenmiş, bademcikleri iri olmayan yaşlı hastaların küçük dil uzaması çok daha az olabilir.

Ani Küçük Dil Şişmesi Nedenleri

Bazen yukarıda yazan nedenlerin haricinde, küçük dil ani bir şekilde büyüyebilir. Ani küçül dil şişmesi genellikle ağı yoluyla irritan ya da allerjik bir ürüne temas edilmesi nedeniyledir. Örneğin, sinüzitte yanlış bir inanış olan “acı kavun sıkma ya da eşşek hıyarıını burun içerisine sıkma” sonrası, benim nöbetçi olduğum dönemlerde, küçük dili şişen ve hava yolu daraldığı için solunum sıkıntısı çeken hastalarım olmuştu. Yine, tarlada, ağaçlarına kimyasal böcek ilacı sıktıktan sonra, elini ağzına götüren bir hastada küçük dlilin oldukça ciddi şiştiğini görmüştüm. Yine enfeksiyon, aft ve travmaya bağlı da küçük dilde ani şişme görülebilir (kaynak: Swollen Uvula ). “Herediter Anjiyonörotik Ödem” hastalığında da, tekrarlayan ani küçük dil şişmesi görülebilmektedir (kaynak: Hereditary Angioedema Clinical Presentation ). Bu gibi durumlarda, sıcak besinlerden ve irritan baharatlı besinlerden kaçınma, kortizon ve antihistaminik ilaç kullanılması yeterlidir. Bazen doktor kontolünde dondurma gibi soğuk gıdalar da yenilebilir.

Küçük Dil Uzaması Tedavisi – Küçük Dil Ameliyatı – Uvulektomi

Küçük dil uzaması  olan hastalarda, öncelikle nedenlerin ortadan kaldırılması ve sportif faaliyetlerin arttırılması önerilmektedir. hastalarıma sık olarak önerdiklerimi aşağıda özetlemek isterim:

. Sigara, alkol, antidepresan ilaç, kas gevşetici ve doku gevşemesine neden olan ilaçların kullanımından kaçınılması
. Düzenli uyku saatlerinin olması
. Akdeniz tarzı beslenme ve kilo kontrolü
. Ritimli, en az 45 dk ve haftada en az 3 gün yürüyüş (bazen parklarda, teyzelerin konuşa konuşa ve sakin bir şekilde yürüdükleri tarzı kastetmiyorum, burundan nefes alıp, ağızdan vererek, kolları ve bacakları açarak)

Bunların dışında, küçük dil uzaması belirtileri olan, uyku apnesi sendromu da tabloya eklemiş olan hastalarda, klasik küçük dil ameliyatı, küçük dilin ucunun kesilmesi (uvulektomi) ameliyatı, küçük dilin ucunun kesilmesi yanında küçül dilin yukarıya doğru katlanılarak dikilmesi ameliyatı (uvulopaşatal flep), küçük dilin sadece bir düğüm atılarak kesilmesi ve kısaltılması, küçük dilin elektrokoter, lazer, thermal welding ya da radyofrekans yardımı ile kesilmesi işlemi de yapılabilmektedir.

Yukarıda, şiddetli horlama şikayeti olan bir hastaya, yapılan küçük dil kesilmesi ameliyatı (küçük dil ameliyatı – uvulektomi) sonrası, boğaz görünümü mevcuttur. Küçük dilin olduğu alanda, beyaz iyileşme dokusu olduğu ve damağın gerildiği görülmektedir. Eskiden daha sık kullanılan lazerle küçük dil kesilmesi ve günümüzde sıklıkla kullanılan thermal welding töntemi de, küçük dil kesilmesi için kullanılabilmektedir. Horlama ameliyatlarını bu web sitesinde ve hazırlanmakta olan www.horlama.ameliyati.info  web sitesinde bulabilirsiniz.

Daha önceden hazırladığım konu ile ilgili benzer makaleler:

Küçük Dil Neden Uzar? / Küçük Dil Uzaması / Horlama Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? / Horlama ve Uyku Apnesinde Etkili bir Cerrahi Yöntem: Bademcik … / Uvulopalatal Flep (UPF) (Küçük Dil Kesilmesi) Ameliyatı / Boğazinizda Hava Deliği Ne Kadar Açık? / Horlama ve Uyku Apnesi Olan Hastada, Uyku Endoskopisi … / Uyku Endoskopisi – Küçük Dil Yumuşak ve Yumuşak Damak Bölgesinde Kapanma